Phi công vận tải hàng không và phi công thương mại (Airline and Commercial Pilots) có nhiệm vụ lái và điều khiển máy bay, trực thăng và các loại máy bay khác. Triển vọng tăng trưởng ngành nghề 2023-2033 là 5%, bằng mức tăng trung bình của tất cả các ngành nghề.
Link nguồn: Airline and Commercial Pilots: Occupational Outlook Handbook: U.S. Bureau of Labor Statistics.
Tóm tắt nội dung
Thông tin chung
Mức lương trung vị năm 2023 | $171.210 /năm |
Bằng cấp yêu cầu | Xem trong bài viết |
Yêu cầu về kinh nghiệm làm việc trong ngành liên quan | Xem trong bài viết |
Số lượng công việc trong năm 2023 | 152.800 |
Triển vọng tăng trưởng ngành nghề 2023-2033 | 5% (bằng mức tăng trung bình) |
Nhiệm vụ chính của phi công
Phi công thường thực hiện những công việc sau:
- Kiểm tra tình trạng chung của máy bay trước và sau mỗi chuyến bay.
- Đảm bảo rằng máy bay cân bằng và chở dưới giới hạn trọng lượng của nó.
- Xác minh nguồn cung cấp nhiên liệu đủ và điều kiện thời tiết chấp nhận được.
- Chuẩn bị và gửi kế hoạch bay cho kiểm soát không lưu.
- Liên lạc với kiểm soát không lưu qua hệ thống vô tuyến của máy bay.
- Vận hành và kiểm soát máy bay theo đường bay đã định, trong quá trình cất cánh và hạ cánh.
- Theo dõi động cơ, mức tiêu thụ nhiên liệu và các hệ thống máy bay khác trong suốt chuyến bay.
- Ứng phó với các điều kiện thay đổi, như hiện tượng thời tiết và trường hợp khẩn cấp (ví dụ, trục trặc cơ học).
- Điều hướng máy bay bằng cách sử dụng các thiết bị trong buồng lái và tham chiếu hình ảnh.
Phi công lập kế hoạch cho các chuyến bay bằng việc kiểm tra xem máy bay có thể hoạt động và an toàn không, hàng hóa đã được chất đúng cách chưa và điều kiện thời tiết có chấp nhận được không. Họ nộp kế hoạch bay cho kiểm soát không lưu và có thể sửa đổi kế hoạch trong khi bay nếu gặp điều kiện thời tiết thay đổi hoặc các yếu tố khác.
Việc cất cánh và hạ cánh có thể đòi hỏi nhiều công sức nhất của một chuyến bay, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ trưởng; cơ phó; kỹ sư bay, nếu có; kiểm soát viên không lưu và nhân viên mặt đất. Khi đã ở trên không, cơ trưởng có thể yêu cầu cơ phó, nếu có mặt, lái máy bay, nhưng cơ trưởng vẫn là người chịu trách nhiệm chính. Sau khi hạ cánh, phi công phải điền vào hồ sơ ghi lại chuyến bay và tình trạng của máy bay.
Một số phi công cũng là người hướng dẫn sử dụng máy bay mô phỏng và máy bay điều khiển kép để đào tạo học viên.
Sau đây là ví dụ về phân loại phi công:
Phi công vận tải hàng không chủ yếu làm việc cho các hãng hàng không vận chuyển hành khách và hàng hóa theo lịch trình cố định. Cơ trưởng hoặc phi công chỉ huy, thường là phi công giàu kinh nghiệm nhất, giám sát tất cả các thành viên phi hành đoàn và chịu trách nhiệm chính cho chuyến bay. Cơ phó chia sẻ nhiệm vụ bay với cơ trưởng. Đối với một số máy bay cũ hơn, có thể yêu cầu một phi công thứ ba được gọi là kỹ sư bay, người giám sát các thiết bị và vận hành các nút điều khiển. Công nghệ đã tự động hóa nhiều nhiệm vụ này và thường trên máy bay mới không yêu cầu có kỹ sư bay.
Phi công thương mại tham gia vào các hoạt động bay không theo lịch trình, ví dụ như ứng dụng trên không, các chuyến bay thuê và chuyến tham quan trên không. Phi công thương mại có thể có thêm các nhiệm vụ khác ngoài nhiệm vụ bay. Một số phi công thương mại lên lịch các chuyến bay, sắp xếp bảo dưỡng máy bay và tự mình chất hành lý. Phi công chở lãnh đạo các công ty, còn được gọi là phi công doanh nghiệp, chào đón hành khách trước khi lên máy bay.
Phi công nông nghiệp thường xử lý các hóa chất nông nghiệp, ví dụ như thuốc trừ sâu, và có thể tham gia vào các hoạt động nông nghiệp khác ngoài việc bay. Các phi công, ví dụ như phi công lái trực thăng, bay ở độ cao thấp phải liên tục để mắt đến cây cối, cầu, đường dây điện, tháp truyền tải và các chướng ngại vật khác.
Với đào tạo phù hợp, phi công vận tải hàng không cũng có thể được bổ nhiệm làm nhân viên thực thi pháp luật liên bang và được cấp vũ khí để bảo vệ buồng lái.

Tình hình việc làm và môi trường làm việc của phi công
Trong năm 2023, có khoảng 96.300 vị trí việc làm cho cơ trưởng, cơ phó và kỹ sư bay của hãng vận tải hàng không. Các ngành có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhất cho vị trí cơ trưởng, cơ phó và kỹ sư bay như sau:
- Vận tải hàng không theo lịch trình 86%
- Dịch vụ vận chuyển hàng hóa và chuyển phát nhanh 5%
- Chính phủ liên bang, không bao gồm dịch vụ bưu chính 3%
- Hoạt động hỗ trợ vận tải 2%
- Vận tải hàng không không theo lịch trình 1%
Trong năm 2023, có khoảng 56.500 vị trí việc làm cho phi công thương mại. Các ngành có nhu cầu tuyển dụng nhiều nhất cho vị trí phi công thương mại như sau:
- Vận tải hàng không không theo lịch trình 35%
- Hoạt động hỗ trợ vận tải hàng không 10%
- Trường kỹ thuật và thương mại; tư thục 8%
- Dịch vụ xe cứu thương 8%
- Dịch vụ chuyên môn, khoa học và kỹ thuật 4%
Phi công lái các chuyến đi đường dài có thể bị mệt mỏi và gặp hiện tượng lệch múi giờ. Điều kiện thời tiết có thể dẫn đến nhiễu động, đòi hỏi phi công phải thay đổi độ cao bay. Các chuyến bay có thể kéo dài và buồng lái thường đóng kín, vì vậy các phi công thường làm việc theo nhóm nhỏ cùng với người khác trong thời gian dài.
Phi công lái máy bay phun thuốc trừ sâu có thể có nguy cơ tiếp xúc với hóa chất độc hại, đồng thời thường phải lái trên đường băng chưa cải tạo, ví dụ như cỏ, đất hoặc bề mặt sỏi có nguy cơ va chạm với đường dây điện. Phi công trực thăng tham gia vào các hoạt động cứu hộ có thể bay ở độ cao thấp khi thời tiết xấu hoặc vào ban đêm và hạ cánh ở những khu vực xung quanh có đường dây điện, đường cao tốc và các chướng ngại vật khác. Phi công sử dụng thiết bị bảo vệ thính giác để tránh tiếp xúc với tiếng ồn của động cơ.
Yêu cầu về độ tập trung cao để lái máy bay và căng thẳng tinh thần khi phải chịu trách nhiệm về sự an toàn của hành khách có thể gây mệt mỏi cho phi công. Phi công phải cảnh giác và phản ứng nhanh nếu có sự cố xảy ra. Luật liên bang yêu cầu phi công phải nghỉ hưu ở độ tuổi 65.
Hầu hết các phi công đều làm việc gần các sân bay lớn.
Thương tích và bệnh tật
Mặc dù tỷ lệ tử vong không phổ biến, nhưng phi công vận tải hàng không và phi công thương mại là một trong các nghề có tỷ lệ tử vong nghề nghiệp cao nhất.
Lịch làm việc
Các quy định của liên bang đặt ra giờ làm việc tối đa và yêu cầu nghỉ ngơi tối thiểu giữa các chuyến bay cho hầu hết phi công. Phi công vận tải hàng không bay trung bình 75 giờ mỗi tháng và làm thêm 150 giờ mỗi tháng để thực hiện các nhiệm vụ khác, ví dụ như kiểm tra điều kiện thời tiết và lập kế hoạch bay. Phi công có lịch làm việc thay đổi, có thể làm một vài ngày sau đó lại nghỉ vài ngày. Nhiệm vụ bay dựa trên thâm niên. Thâm niên làm việc sẽ cho phép các phi công được lựa chọn các tuyến bay và lịch trình phù hợp.
Phi công vận tải hàng không có thể phải xa nhà nhiều đêm trong tuần vì thường bay qua nhiều điểm dừng qua đêm. Khi phi công xa nhà, các hãng hàng không thường cung cấp chỗ ở tại khách sạn, phương tiện di chuyển đến sân bay, trợ cấp cho các bữa ăn và chi phí khác.
Phi công thương mại cũng có thể có lịch trình không cố định. Mặc dù hầu hết phi công thương mại ở lại gần nhà qua đêm, một số vẫn có thể làm việc ngoài giờ tiêu chuẩn.

Yêu cầu về học vấn và kỹ năng của phi công
Phi công vận tải hàng không thường cần bằng cử nhân và kinh nghiệm làm phi công thương mại hoặc phi công quân sự. Phi công thương mại thường cần được đào tạo bay và một số nhà tuyển dụng có thể yêu cầu hoặc ưu tiên việc có bằng cấp.
Phi công vận tải hàng không và phi công thương mại cũng phải có chứng chỉ và xếp hạng nhất định từ Cục Hàng không Liên bang (FAA).
Trình độ học vấn
Phi công vận tải hàng không thường cần bằng cử nhân trong các lĩnh vực bao gồm vận tải, kỹ thuật hoặc kinh doanh. Họ cũng hoàn thành khóa đào tạo bay với các huấn luyện viên bay độc lập được FAA chứng nhận hoặc tại các trường đào tạo bay.
Phi công thương mại thường hoàn thành khóa đào tạo bay và một số nhà tuyển dụng yêu cầu hoặc ưu tiên việc có bằng cấp.
FAA chứng nhận hàng trăm trường đào tạo bay dân sự, từ các nhà khai thác căn cứ cố định nhỏ (FBO) đến các trường đại học công lập. Một số trường cao đẳng và đại học cung cấp khóa đào tạo phi công như một phần của bằng cấp hàng không kéo dài 2 hoặc 4 năm.
Đào tạo
Phi công vận tải hàng không và phi công thương mại mới được các hãng hàng không hoặc các công ty dịch vụ hàng không theo yêu cầu tuyển dụng sẽ được đào tạo trong khi làm việc theo các quy định của liên bang. Khóa đào tạo này thường bao gồm nhiều tuần học trên mặt đất và đào tạo bay. Nhiều loại xếp hạng cho máy bay cụ thể, như Boeing 737 hoặc Cessna Citation, thường được cấp thông qua chương trình đào tạo tại đơn vị sử dụng lao động và thường áp dụng cho các phi công có ít nhất chứng chỉ phi công thương mại.
Phi công cũng phải duy trì kinh nghiệm thực hiện một số thao tác nhất định. Yêu cầu này có nghĩa là phi công phải thực hiện các thao tác và quy trình cụ thể một số lần quy định trong một khoảng thời gian nhất định. Phi công cũng phải trải qua quá trình đào tạo định kỳ và kiểm tra y tế, thường là hàng năm hoặc hai năm một lần.
Kinh nghiệm làm việc
Phi công vận tải hàng không thường cần có kinh nghiệm làm việc là phi công thương mại hoặc phi công quân sự.
Để có được việc làm tại một hãng hàng không lớn hoặc khu vực, phi công cần có nhiều kinh nghiệm bay. Một số phi công làm việc như giáo viên hướng dẫn bay hoặc phi công thuê chuyến theo yêu cầu, là những vị trí thường đòi hỏi ít kinh nghiệm hơn so với công việc trong hãng hàng không, giúp họ tích lũy đủ giờ bay để ứng tuyển vào các hãng hàng không.
Phi công quân sự có thể chuyển sang hàng không dân dụng và ứng tuyển trực tiếp vào các hãng hàng không để trở thành phi công vận tải hàng không.
Giấy phép, Chứng chỉ và Đăng ký
Những ứng viên muốn ứng tuyển vào vị trí phi công chuyên nghiệp phải đáp ứng các yêu cầu của FAA. Phi công thường nhận được các chứng chỉ và xếp hạng do FAA cấp theo thứ tự sau:
- Chứng chỉ phi công học viên
- Chứng chỉ phi công tư nhân
- Huấn luyện bay bằng khí tài (có thiết bị hỗ trợ)
- Chứng chỉ phi công thương mại
- Huấn luyện bay đa động cơ
- Chứng chỉ phi công vận tải hàng không hàng không
Mỗi chứng chỉ và xếp hạng huấn luyện yêu cầu phi công phải vượt qua bài kiểm tra kiến thức lý thuyết và kỳ thi bay thực hành, thường gọi là kiểm tra bay trên một máy bay phù hợp. Ngoài việc đạt được các chứng chỉ này, nhiều phi công còn nhận được chứng chỉ hướng dẫn bay sau khi họ có được chứng chỉ phi công thương mại. Chứng chỉ hướng dẫn bay giúp họ tích lũy thời gian bay và kinh nghiệm nhanh chóng và ít tốn kém hơn.
Chứng chỉ phi công thương mại. Để đủ điều kiện được cấp chứng chỉ phi công thương mại, ứng viên phải đáp ứng các yêu cầu về độ tuổi và giờ bay. Học viên phi công sử dụng sổ ghi chép và lưu giữ hồ sơ chi tiết về thời gian bay của mình, phải được giáo viên hướng dẫn bay xác nhận. Các quy định của liên bang nêu rõ loại và lượng kinh nghiệm bay và kiến thức cần thiết.
Người nộp đơn phải vượt qua kiểm tra y tế phù hợp, đáp ứng tất cả các yêu cầu về kinh nghiệm bay và kiến thức chi tiết, vượt qua kỳ thi viết và kỳ thi bay thực hành để có được chứng chỉ phi công thương mại. Kiểm tra y tế xác nhận thị lực của phi công đến 20/20 và không có tình trạng thể chất hoặc tinh thần nào có thể làm ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc của phi công.
Phi công thương mại phải có chứng chỉ bay có thiết bị hỗ trợ nếu họ muốn chở thuê hành khách cách điểm xuất phát của chuyến bay hơn 50 dặm hoặc vào ban đêm.
Chứng chỉ bay có thiết bị hỗ trợ. Phi công đạt được chứng chỉ bay có thiết bị hỗ trợ có thể bay ở nhìn thấp, còn được gọi là điều kiện khí tượng hoặc IMC. Họ có thể đủ điều kiện để có được chứng chỉ này bằng cách có ít nhất 40 giờ kinh nghiệm bay bằng thiết bị và 50 giờ bay xuyên quốc gia với tư cách là cơ trưởng, và bằng cách đáp ứng các yêu cầu khác được nêu chi tiết trong các quy định của liên bang.
Chứng chỉ phi công vận tải hàng không hàng không (ATP). Tất cả phi hành đoàn của một máy bay thương mại theo lịch trình phải có chứng chỉ ATP. Để đạt được chứng chỉ ATP, ứng viên phải đáp ứng một số yêu cầu của liên bang, ví dụ như về độ tuổi, giờ bay và các kỳ thi viết và thực hành. Chứng chỉ phi công thương mại là điều kiện tiên quyết để đạt được ATP. Các phi công vận tải hàng không thường duy trì một hoặc nhiều huấn luyện loại máy bay, cho phép họ lái các loại máy bay đòi hỏi yêu cầu đào tạo cụ thể, tùy thuộc vào yêu cầu của hãng hàng không.
Phi công phải vượt qua các kỳ thi bay thực hành và thể chất định kỳ để có thể thực hiện các nhiệm vụ được cấp ứng với chứng chỉ của họ.
Cơ hội thăng tiến
Phi công thương mại có thể thăng tiến lên phi công vận tải hàng không sau khi hoàn thành bằng cấp, tích lũy đủ thời gian bay theo yêu cầu và có được chứng chỉ ATP.
Việc thăng tiến đối với phi công vận tải hàng không phụ thuộc vào hệ thống thâm niên được nêu trong hợp đồng thương lượng tập thể.
Những phẩm chất quan trọng
- Kỹ năng giao tiếp. Phi công phải nói rõ ràng khi truyền đạt thông tin cho các kiểm soát viên không lưu và các thành viên phi hành đoàn khác. Họ cũng phải lắng nghe cẩn thận các hướng dẫn.
- Kỹ năng quan sát. Phi công thường xuyên phải theo dõi màn hình, đồng hồ hiển thị để đảm bảo rằng tất cả các hệ thống đều hoạt động bình thường. Họ cũng cần duy trì nhận thức về tình huống bằng cách tìm kiếm các máy bay hoặc chướng ngại vật khác. Phi công phải có khả năng nhìn rõ, có thể đánh giá khoảng cách giữa các vật thể và có thị lực về màu tốt.
- Kỹ năng giải quyết vấn đề. Phi công phải có khả năng xác định các vấn đề phức tạp và tìm ra giải pháp phù hợp. Ví dụ, khi máy bay gặp nhiễu động, phi công sẽ đánh giá tình hình thời tiết và yêu cầu kiểm soát không lưu thay đổi lộ trình hoặc độ cao.
- Phản ứng nhanh. Phi công phải có khả năng phản ứng nhanh chóng và phán đoán tốt trước mọi nguy hiểm sắp xảy ra.
Thu nhập của phi công
Theo dữ liệu ghi nhận trong tháng 5 năm 2023, mức lương trung vị hàng năm của cơ trưởng, cơ phó và kỹ sư bay là $219.140. Lương trung vị là mức lương mà một nửa số lao động trong một ngành kiếm được cao hơn mức đó và nửa còn lại kiếm được ít hơn. Trong đó, nhóm 10% có thu nhập thấp nhất kiếm được ít hơn $101.710 và nhóm 10% có thu nhập cao nhất kiếm được nhiều hơn $239.200.
Mức lương trung vị hàng năm của phi công thương mại là $113.080. Trong đó nhóm 10% có thu nhập thấp nhất kiếm được ít hơn $56.260 và nhóm 10% có thu nhập cao nhất kiếm được nhiều hơn $239.200.
Cũng theo dữ liệu ghi nhận trong tháng 5 năm 2023, mức lương trung vị hàng năm của cơ trưởng, cơ phó và kỹ sư bay trong các ngành công nghiệp hàng đầu như sau:
- Dịch vụ chuyển phát nhanh và chuyển phát nhanh $239.200 trở lên
- Vận chuyển hàng không theo lịch trình $231.560
- Vận chuyển hàng không không theo lịch trình $133.860
- Chính phủ liên bang, không bao gồm dịch vụ bưu chính $123.430
- Hoạt động hỗ trợ vận tải $118.810
Mức lương trung vị hàng năm của phi công thương mại trong các ngành công nghiệp hàng đầu như sau:
- Dịch vụ chuyên môn, khoa học và kỹ thuật $123.800
- Hoạt động hỗ trợ vận tải hàng không $119.080
- Vận chuyển hàng không không theo lịch trình $107.780
- Dịch vụ xe cứu thương $94.160
- Trường kỹ thuật và thương mại; tư thục $91.370

Dự báo nhu cầu việc làm của phi công
Dự kiến, nhu cầu việc làm của phi công vận tải hàng không và phi công thương mại sẽ tăng 5% từ năm 2023 đến năm 2033, nhanh bằng mức trung bình của tất cả các ngành nghề. Trung bình, mỗi năm sẽ có khoảng 18.500 cơ hội việc làm cho phi công vận tải hàng không và phi công thương mại. Phần lớn các vị trí này phát sinh từ nhu cầu thay thế những người lao động chuyển sang các nghề khác hoặc rời khỏi lực lượng lao động, ví dụ như nghỉ hưu.
Cơ hội việc làm
Việc làm của phi công vận tải hàng không và phi công thương mại dự kiến sẽ tăng khi nhu cầu đi lại bằng máy bay tăng lên. Việc mở rộng các hình thức làm việc kết hợp và làm việc từ xa sau đại dịch có khả năng làm tăng nhu cầu về các chuyến đi kết hợp công việc và cá nhân, còn được gọi là du lịch “bleisure”, cũng sẽ thúc đẩy nhu cầu việc làm cho phi công.
Nhu cầu liên tục về các chuyến bay thuê bao tư nhân dự kiến cũng sẽ duy trì tăng trưởng việc làm cho phi công thương mại.
Nguồn: U.S. Bureau of Labor Statistics (Cục Thống kê lao động Mỹ)
(*) Tài liệu được lấy từ nguồn của Cục thống kê lao động Mỹ nên sẽ có những điểm khác biệt so với thị trường lao động Việt Nam, nhưng chúng tôi tin rằng những thông tin này vẫn sẽ là một nguồn tư liệu vô cùng bổ ích cho các bạn trẻ trong quá trình tìm hiểu thế giời ngành nghề từ đó đưa ra được những quyết định phù hợp với bản thân, thực tế xã hội, đặc biệt cho các quyết định chọn ngành nghề du học.
Để tìm hiểu về các cơ hội du học cũng như học bổng nghề PHI CÔNG vui lòng liên hệ với SmartA để biết thêm thông tin chi tiết.
Du học SmartA – Nơi gửi trọn niềm tin du học
Hotline:
- Du học châu Âu: 0969556827
- Du học Canada, Mỹ, Singapore: 0988978384
-> Hotline/Zalo hỗ trợ tư vấn chung Miền Bắc & Miền Trung: 098 634 5518
-> Hotline/Zalo hỗ trợ tư vấn chung Miền Nam: 098 938 7836
Địa chỉ:
- SmartA Hà Nội: Tầng 4, Toà nhà 169 Nguyễn Ngọc Vũ, Phường Trung Hoà,Quận Cầu Giấy, Hà Nội
- SmartA TP. Hồ Chí Minh: Toà nhà Lim Tower 3, 29A Nguyễn Đình Chiểu, Phường Đa Kao, Quận 1, TP. Hồ Chí Minh
- SmartA châu Âu: Lisdonagh, Bishop O’donnell Road, Galway, Ireland.
- SmartA Canada: 1322 Rockland Ave, Victoria, BC V8S 1V6 Canada
Thông tin khác:
- Website: https://smarta.vn
- Email: marketing@smarta.vn / partners@smarta.vn